Ochraniacze szczęki – pierwsza linia ochrony naszego zdrowia

Ochraniacze szczęki to jeden z tych elementów wyposażenia, których nie powinniśmy traktować po macoszemu. Wybity lub uszkodzony ząb to problem, którego obawia się każda osoba trenująca sporty walki. Nie trzeba być specjalistą, by zrozumieć następstwa takiej kontuzji, – wiąże się z ogromnym bólem; zarówno fizycznym, ale też… bólem portfela. Naprawa wszelkich kontuzji szczęki i zębów są zazwyczaj kosztowne. Jak więc zapobiegać niepożądanym skutkom treningu?

Skupiając się na kwestii ochrony naszej szczęki, jedynym idealnym sposobem na jej ochronę jest znalezienie innego sportu. Jeśli jednak pasja do sportów walki płonie w nas tak mocno, że potencjalne kontuzje nie zniechęcają nas do trenowania, to zadbajmy o prewencję przed uszkodzeniami naszego uzębienia.

Pochylmy się przez chwilę nad kilkoma czynnikami, wedle których powinniśmy dobrać ochraniacz na zęby, potocznie nazywany “szczęką”. Pierwszym z nich będzie charakterystyka uprawianego sportu. Gdy już wiemy, co chcemy trenować, przychodzi moment na podjęcie decyzji, jakiej konstrukcji ma być nasz ochraniacz szczęki oraz jaki poziom ochrony jest nam niezbędny. Drugim z czynników będzie sposób konserwacji, dzięki któremu przedłużymy żywotność naszego ochraniacza. Dobór odpowiedniego sprzętu niejednokrotnie sprawił problem nawet doświadczonej osobie zajmującej się sportami walki, dlatego w artykule szczegółowo podpowiemy Wam, jak wybrać szczękę tak, by zapewniła nam komfort psychiczny i radość z treningu.

Zacznijmy od rzeczy podstawowej i najważniejszej – CO TRENUJESZ?   

Wydawać by się mogło, że bez względu na to, czy jesteśmy szachistami parteru czy miłośnikami wymiany ciosów, zawsze będziemy potrzebowali największego możliwego poziomu ochrony dostępny na rynku. Podstawowy błąd! Dyscypliny różniące się od siebie wachlarzami technik, różnią się również preferowaną formą zabezpieczania.

Jeśli trenujemy Brazylijskie Jiu- Jitsu, nie jesteśmy narażeni na bezpośrednie uderzenia w takim stopniu jak w przypadku np. boksu czy muay thai. Oczywiście, zdarzyć się może, że otrzymamy przypadkowy cios piętą lub łokciem – z pewnością nie należy takich ewentualnych sytuacji lekceważyć. Jeśli jednak chodzi o nasz wybór dla miłośników parteru, to polecamy szczęki cieńsze i mniejsze. Budowa tych szczęk ogranicza nieco poziom ochrony, ale zwiększa wygodę używania – szczęka zajmuje mniej miejsca w ustach, dzięki czemu nie ogranicza aż tak bardzo oddychania gdy np. jesteśmy podduszani przez partnera treningowego lub zaciekle walczymy o ucieczkę z “duszenia trójkątnego”.

W przypadku sportów uderzanych, takich jak boks, muay thai lub MMA, poziom ochrony odgrywa kluczowe znaczenie. Biorąc pod uwagę, że w większości zadawanych technik celem jest nasza głowa, poziom ochrony jest czynnikiem zdecydowanie ważniejszym od rozmiaru “szczęki”. Z tego względu zalecamy, by zastanowić się nad wyborem np. kilkuwarstwowej szczęki żelowej lub nawet protetycznej – które są stworzone specjalnie pod “wymiar” naszej szczęki zapewniając maksymalną ochronę. W przypadku trenowania jednej z w/w dyscyplin skup się bardziej na stopniu ochrony niż na wygodzie. Oczywiście nie oznacza to sytuacji “albo-albo” – spokojnie da się pogodzić te dwie cechy.

OchraniaczE SZCZĘKI podstawowE

Najprostszy, jednowarstwowy ochraniacz jest często nazywany „aptecznym”, ze względu na to, że można go zakupić w niektórych aptekach lub w centrach handlowych. Nie powinien on przekraczać kwoty kilkunastu złotych, stworzony jest z jednej warstwy, zapewnia minimalny poziom ochrony i jest rekomendowany dla osób stawiających pierwsze kroki w sportach walki.

Naszym zdaniem jest to forma ochrony odpowiednia na pierwsze tygodnie, gdy na treningach nie ma jeszcze walk zadaniowych i zabezpieczamy się przed ewentualną pomyłką partnera przy wykonywaniu ćwiczenia, a w efekcie przyjęcia przez nas ciosu. Ochraniacze szczęki jak najbardziej spełniają swoją funkcję, lecz poziom ich dopasowania jest najmniejszy z możliwych, przez co może być niewygodny w trakcie użytkowania. Zdarzało się również, że jego rozmiar powodował odruchy wymiotne. Biorąc wszystkie wyżej wymienione cechy, konkluzja nasuwa się sama – jeśli zaczynasz, taki typ “szczęki” jak najbardziej wystarczy, ale nie wahaj się sięgnąć po bardziej zaawansowany model, który opiszemy w dalszej części. Przykładowym ochraniaczem szczęki z segmentu podstawowych są np. Fight Pro Basic. czy seria Snap Fit od OPRO.

OchraniaczE SZCZĘKI żelowE

Chcąc zapewnić wyższy poziom ochrony naszych zębów, zatrzymajmy się na ochraniaczach zbudowanych z kilku warstw. Jest to zdecydowanie najczęściej poszukiwany produkt spośród ochraniaczy na zęby. Można by napisać średniej grubości książkę przy uwzględnianiu każdego czynnika składającego się na „szczęki” w tym segmencie, jednak skupmy się tylko na najważniejszych aspektach.

Należy pamiętać, że każdy ochraniacz jest stworzony z materiałów termoplastycznych, mniej lub bardziej ulegających modelowaniu. Dlaczego w jednym ochraniaczu stosuje się dwojakiego rodzaju materiały?

Bez względu na kwotę, jaką wydajemy na ochraniacze szczęki żelowe, polecamy raz w roku zatroszczyć się o nowy, ponieważ – podobnie jak wszystko – ochraniacz na zęby nie jest wieczny i najzwyczajniej się zużywa. Wymiana jest też wskazana ze względów higienicznych, gdyż nawet przy bardzo skrupulatnym podejściu do utrzymania czystości “szczęki”, może ona stać się siedliskiem niepożądanych mikrobów i bakterii.

OchraniaczE SZCZĘKI protetycznE

Protetyczne ochraniacze szczęki odznaczają się najwyższym poziomem ochrony. Nie są one zazwyczaj dostępne w sklepach ze względu na proces ich produkcji, który wymaga specjalistycznej, protetycznej wiedzy i odpowiednich narzędzi. Na takie rozwiązanie w kwestii ochrony zębów często decydują się profesjonalni zawodnicy. Nie są to ochraniacze, które jesteśmy w stanie dopasować samodzielnie w domowych warunkach, lecz dopasowywane są na indywidualne zamówienie. Jeśli jesteś zainteresowany/a tego typu ochroną, polecamy kontakt z firmami specjalizującymi się produkcją takich ochraniaczy lub pracowniami protetycznymi.

Wniosek, iż „protetyczny ochraniacz szczęki jest najlepszym rozwiązaniem dla sportów walki” jest jednak co najmniej mylny, o czym pisaliśmy wcześniej. Nie jest to dobry wybór dla osób, które często goszczą u dentysty ze względów które już wspominaliśmy, dodając do tego koszt kilkuset złotych za produkcję takiego ochraniacza… Nie można też powiedzieć, żeby poziom ochrony wprowadzał nas tutaj na zupełnie nieosiągalne wyżyny w zestawieniu z lepszymi ochraniaczami żelowymi. Jeżeli więc nie jesteś profesjonalnym atletą lub bardzo intensywnie trenującym sportowcem amatorskim, naszym zdaniem lepiej jest zainwestować w wersję żelową – a to, co zaoszczędzimy, przeznaczyć na przykład na nowe ochraniacze piszczeli lub suspensor.

OchraniaczE SZCZĘKI do aparatów ortodontycznych

Nie tak rzadko zdarza się, że osoba trenująca sporty walki wymagające ochraniacza na zęby, nosi aparat ortodontyczny. W takim przypadku zarówno klasyczny ochraniacz podstawowy jak i żelowy, mogą nie spełnić swojej funkcji – ochraniacz podstawowy będzie po prostu niewygodny, a żelowy będzie pasował tuż po odciśnięciu, ale po krótkim czasie, kiedy zęby się juz przestawią, przestanie być dobrze dopasowany. Na szczęście projektanci sprzętu pomyśleli o tym przypadku i na rynku dostępne są ochraniacze dostosowane do potrzeb osób, noszących aparaty ortodontyczne:

• ochraniacze podstawowe dla osób z aparatem ortodontycznym – mają kształt dostosowany do szczęki osób, noszących aparat
• ochraniacze żelowe dla osób z aparatem ortodontycznym – umożliwiające ich wielokrotne formowanie, by dostosować je do zmieniającej się pozycji zębów

Najczęstszym problemem w dopasowaniu ochraniacza szczęki jest moment wyparzania go we wrzątku. Czas wyparzania może się różnić w zależności od marki oraz grubości ochraniacza na zęby. Często czas podgrzewania szczęki we wrzątku trzeba wydłużyć o 5-10 sekund względem tego, co jest podane w instrukcji.  Jest to zabieg czysto praktyczny, ponieważ przepisowe wyparzanie go w przypadku modelu o dużej grubości powoduje niedostateczne zmiękczenie materiału termoplastycznego, co w efekcie przekłada się na „luźne”, czyli słabsze dopasowanie do uzębienia, przez co ochraniacze szczęki gorzej przylegają do zębów i mogą wypaść podczas sparingu.

Większość ochraniaczy zawiera w zestawie pudełko do przechowywania szczęki. Jeśli nie chcemy, żeby ochraniacz był trzymany z resztą naszego sprzętu treningowego, fajną alternatywą będzie antybakteryjne pudełko marki Opro, które możemy przyczepić do naszej torby lub plecaka.

Inną bardzo wskazaną formą konserwacji i dezynfekcji ochraniacza na zęby jest przepłukanie go raz na kilka tygodni w płynie do higieny jamy ustnej.

Wszystkie tego typu zabiegi pomogą nam przedłużyć żywotność ochraniacza na zęby, jednak jeszcze raz przypominamy o tym, by co kilka miesięcy lub przynajmniej raz w roku wymieniać „szczękę” na nową.

Jeśli pomimo artykułu potrzebujecie pomocy w doborze odpowiedniego ochraniacza, zapraszamy do kontaktu z naszym działem obsługi klienta lub na social mediach – chętnie pomożemy!

Niezależnie od tego, czy jesteś osobą początkującą czy zaawansowaną – sprawdź naszą bogatą ofertę ochraniaczy na zęby!