Sporty walki i sztuki walki, czyli kwestia wyjaśnienia dla początkujących, ale nie tylko. Dla niektórych same te terminy znaczą to samo i używają zamiennie bez większego zastanowienia. Nie jest to oczywiście jakiegoś rodzaju niewybaczalny błąd, który skieruje na Was niechęć rozmówców, którzy są mocno zainteresowani tymi tematami. Z drugiej strony jednak lepiej wyjaśnić to raz na zawsze i pokazać, czym różnią się te dwa pojęcia.
Spis treści:
1. Sporty walki i sztuki walki
Jak już ustaliliśmy na samym początku – sporty walki to niekoniecznie sztuki walki. Dla kogoś, kto wcześniej nie interesował się tematem, może nie być to oczywiste, ale trzeba przyznać uczciwie, że kwestia jest bardziej skomplikowana niż się to wydaje. Sama walka towarzyszy ludzkości praktycznie od zawsze, jest związana z naszą naturą – w miarę rozwoju cywilizacji doszło do jej okiełznania, większość międzyludzkich konfliktów udaje się rozwiązywać w pokojowy sposób, a doskonalenie swojego ciała w walce nie służy do tego, by przetrwać w sytuacji zagrożenia życia – częściej to po prostu sport albo chęć samodoskonalenia.
Przez całe wieki powstało jednak tak wiele stylów i sposobów obrony czy ataku, że właściwie nie sposób wszystkich wymienić. Niektóre po prostu wymarły, inne rozwiały się i przetrwały do dziś, w zmienionej, udoskonalonej formie.
Jak wyjaśnić różnicę w najprostszy sposób z możliwych? Spróbujmy.
Sztuki walki to sposoby walki wręcz, w których występują zdefiniowane techniki. W wielu przypadkach wychodzą one poza sferę czysto fizyczną, wkraczając na drogę rozwoju duchowego, wzmacniając samoświadomość i ucząc przezwyciężania własnych słabości (zwłaszcza dotyczy to wschodnich sztuk walki). Przykładowe rodzaje sztuk walki to aikido, karate czy judo. Główne zalety trenowania? Rozwój i samodoskonalenie – niekoniecznie praktyczna umiejętność konfrontacji z napastnikiem, zwłaszcza w sytuacjach poza matą.
Sporty walki z kolei są w większym stopniu nastawione na rywalizację – głównym celem będzie tu pokonanie przeciwnika. Co za tym idzie? Technika, przygotowanie fizyczne i mentalne. Teoretycznie najważniejszym elementem jest konkurencja. Zawody, medale, starty? Dla niektórych na pewno, obecnie jednak większość ludzi trenuje dla siebie, po to, by poprawić kondycję, dostarczyć sobie trochę adrenaliny, zyskać pewność siebie i nauczyć się czegoś nowego. To, co chcesz zyskać, będzie zależeć tylko od Ciebie. Sporty walki to chociażby boks, zapasy, kickboxing, BJJ czy muay thai.
Zaznaczmy jednak jeszcze jedno – ten temat u wielu osób wywołuje wiele emocji, czasem nawet chęć pokazania, że niektóre dyscypliny są lepsze od innych. Nie chcemy tu debatować i szukać na siłę sposobu, by odróżnić sztuki walki i sporty walki, dyskredytując któreś z nich.
Flickr/CC BY-SA 2.0/Richard Masoner / Cyclelicious
2. Historia
Kolejną rzeczą, która odróżnia sztuki walki od sportów walki, jest historia. Te pierwsze są z reguły znacznie starsze – sporty walki ukształtowały się stosunkowo niedawno, przynajmniej w tej usystematyzowanej formie, którą znamy obecnie.
Sztuki walki przejmowały techniki, które powstawały przez całe wieki, ulepszając je i tworzą bardziej spójny system. Sporty walki zaś budowały swoje struktury inaczej, właśnie z racji na swoje nastawienie na rywalizację, cel treningu i samą ich formę – okres najbardziej intensywnego rozwoju to historia tak na dobrą sprawę bardzo współczesna, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę gwałtownie rosnącą popularność MMA czy tajskiego boksu, który z niszowego sportu dla wybrańców przeniósł się do szerszej świadomości sportowych zajawkowiczów.
Sztuki walki stanowiły bazę do powstania sportów walki, gdzie wybierano najskuteczniejsze techniki, zostawiając na dalszym planie elementy duchowe – często zresztą będące czymś obcym kulturowo. Duchowość jest tutaj drugorzędna, kluczowe jest przygotowanie i udoskonalenie poszczególnych elementów tak, by zwyciężyć w sportowej walce. Oczywiście za sportami walki stoi więcej niż tylko rozwój swojego ciała – właściwie każdy trenujący może powiedzieć, ile sporty walki dały mu jeśli chodzi o psychikę. Potrafią dawać więcej pewności siebie, pomagają odreagować stres czy nabrać pokory. A to tylko kilka wybranych rzeczy. O tym, co dają sporty walki i dlaczego warto zacząć je trenować, PRZECZYTACIE TU.
3. Kluczowy jest cel
Wspomnieliśmy wcześniej o tym, że powody do rozpoczęcia treningów są rozmaite. Tutaj też istnieje jednak coś, co odróżnia dość wyraźnie sporty walki i sztuki walki. Chodzi o cel, w którym to robimy.
Sztuki walki kierują się w stronę samorozwoju. Medale, trofea czy wygrane w walce są tutaj tylko dodatkiem – sama bezpośrednia rywalizacja w wielu sztukach walki występuje raczej rzadko, a jej celem nie jest zwycięstwo samo w sobie, ale osiągnięcie kolejnego stopnia biegłości w szkoleniu.
Sporty walki stawiają zdecydowanie na rywalizację, a ich celem jest także nauka praktycznych umiejętności walki. Jeśli więc chcecie w możliwie krótkim czasie dojść do momentu, w którym będziecie w stanie się obronić w fizycznym starciu, to najlepiej postawić na boks czy tajski boks. To, który sport będzie najlepszy, jest oczywiście kwestią sporną i trudno jednoznacznie to rozstrzygnąć.
Warto jednak zauważyć, że bez względu na to, co zdecydujemy się trenować, sporty walki czy sztuki walki, ostateczne efekty i cel, do którego będziemy dążyć, będą zależeć tylko od nas.
4. ROLA TRENERA
Umówmy się – trenerzy w sztukach walki i sportach walki są postaciami niezwykle ważnymi – to oni przekazują wiedzę dalej, szkolą kolejne pokolenia zawodników i mają ogromny wpływ na środowisko. Tutaj jednak także widać różnice, zwłaszcza w tej głębszym, bardziej duchowym aspekcie. W sztukach walki trener to sensei, czyli nie tylko ktoś, kto uczy technik i sposobów walki, ale w większym stopniu przewodnik duchowy i nauczyciel, mistrz, który ma stanowić wzór do naśladowania.
Oczywiście może te określenia są odrobinę na wyrost, wszystko zależy przecież od konkretnego człowieka, który zajmuje się przekazywaniem swojej wiedzy, a dużą rolę w całej otoczce, która towarzyszy sztukom walki, odegrała popkultura – jak choćby filmy, w których regularnie pojawiały się postacie charyzmatycznych trenerów, służących radą na macie i poza nią. Uwidacznia się tu kluczowa rzecz, o której pisaliśmy już wcześniej, czyli to, że sporty walki i sztuki walki różnią się przede wszystkim jeśli chodzi o aspekt duchowy.
Większość dyskusji dotyczących tego, by zdefiniować sporty walki i sztuki walki, to tylko rozważania, które w żaden sposób nie wpływają na jeden podstawowy fakt – ten, że choćby dla swojego zdrowia warto zająć się jakąkolwiek z wymienianych dyscyplin. I choć nie brakuje kłótni dotyczących skuteczności poszczególnych systemów walki, praktycznie z każdych zajęć można wyciągnąć coś dla siebie. Większość znakomitych fighterów ma naprawdę szerokie doświadczenia i otwartą głowę, która pozwala im nie kierować się stereotypami i samemu sprawdzać, co jest dla nich najlepsze. Jeśli już trenujecie, możecie zaopatrzyć się u nas w sprzęt i wszsystko, co niezbędne do tego, by przeprowadzić dobry trening.
My żyjemy sportami walki, a Ty? Jeśli tak, bądź z nami, śledź sprzętowe nowości, porady i promocje. Odwiedź nasze profile na Facebooku i Instagramie i zapisz się do naszego newslettera.
Ze sportowym pozdrowieniem,
Zespół MMAniak.pl
